رودخانه هایی که تاریخ بشر را ساخته اند

1. آمازون

بلندترین رودخانه در آمریکای جنوبی آمازون است که از ۶ کشور، سه منطقه زمانی عبور می کند و ۸۰۱۴٫۵ کیلومتر طول دارد. این رودخانه با عمق ۴۸۳ متری همچون دریا می ماند و بزرگ ترین منبع آب روان و تازه دنیا به شمار می رود که حدود یک‌پنجم آب های روان دنیا را در خود دارد. آمازون بزرگ ترین تنوع زیستی گیاهی و جانوری را نیز در خود دارد.

کاشف اسپانیایی به نام فرانسیسکو دورلانا نخستین فردی بود که در طول این رودخانه عظیم در دهه ۱۵۴۰ میلادی قایق رانی کرد تا سرزمین دارچین را پیدا کند. اما در عوض او مزرعه لاک پشت ها، مناطق قابل سکونت با کانال های آب پیچیده و زنان جنگجویی را پیدا کرد که نام آمازون از آنها گرفته شده است. آمازون در لغت به معنای «شیرزن» نیز هست و در اسطوره های یونانی به قومى‌ از زنان‌ افسانه‌اى و جنگجو اطلاق می شده است.

2. می‌سی‌سی‌پی

می‌سی‌سی‌پی دومین رودخانه بلند دنیا است. این رودخانه حدود ۱٫۹۳ میلیون کیلومتر مربع را تحت پوشش خود دارد. بعلاوه اینکه از ۳۳ ایالت آمریکا و دو استان کانادا نیز رودهای فرعی دیگری به آن می ریزند. بستر این رودخانه حدود ۵ هزار سال است که محل زندگی انسان ها است. در طول تاریخ جنگ های داخلی بسیاری در کنار این رودخانه رخ داده است. کاشفان، تاجران و ساکنین در اقصا نقاط بستر این رودخانه با هم درگیر بوده اند تا اینکه شکل کنونی آمریکا را شکل داده اند.

3. نیل

مصر در قلب دورافتاده ترین بیابان جهان – صحرای بزرگ آفریقا - نشسته است. رود نیل حدود ۶۸۰۰ کیلومتر طول دارد و بیابان اطراف خود را به بادیه و محلی برای زندگی تبدیل کرده است. مصری ها به لطف رود نیل کشاورزی بسیار خوبی دارند و از همین طریق کسب درآمد می کنند. آنها در طول تاریخ با استفاده از آب های رود نیل انواع روستاها، معابد، اهرام گیزا را در بستر این رودخانه ساخته اند. در سال ۳۱۰۰ پیش از میلاد مسیح، دره نیل و دلتا نخستین ایالت ملی بزرگ جهان به شمار می رفتند. در حال حاضر نیز مصر همچنان یکی از مهم ترین کشورهای قاره آفریقا به شمار می رود.

4. یانگتزِه (Yangtze)

طولانی ترین رودخانه قاره آسیا از فلات تبت آغاز می شود و تا دریای چین جنوبی ادامه دارد. این رودخانه در مسیر خود بیش از ۷۰۰ رود فرعی را تغذیه می کند. این رودخانه هزاران سال است که انسان ها را در اطراف خود جمع کرده است و از آن به عنوان شاهراه استفاده می کنند. این رودخانه بزرگراه اصلی بین چین غربی و شرقی است. قصرهای امپراطور، شهرهای کنار کانال ها و معابد متعددی در بستر این رودخانه قرار دارند.

5. گَنگ (Ganges)

رودخانه گنگ حدود ۲۵۰۶ کیلومتر طول دارد و از غار یخی هیمالیا آغاز می شود و از دل هند شمالی به سمت شرق حرکت می کند و به خلیج بِنگال می رسد. آب این رودخانه برای مزارع، صنایع، انرژی، حمل و نقل، تامین آب شرب، حمام و حتی جشن های مذهبی همچون غسل یا ریختن پودر اجساد سوزانده شده استفاده می شود. هیندوها و مذهبی های هندی این رودخانه را نوعی خداوندگار می دانند و در ساحل آن انواع معابد مذهبی، گات های خاکسپاری، عبادت گاه یوگا و شهرهای مقدس همچون الله آباد و واراناسی ساخته اند.

6. مکونگ (Mekong)

یازدهمین رودخانه بلند دنیا حدود ۴۸۲۸ کیلومتر را از میان زمین های برنج، پرورش ماهی و باغستان های چین، برمه، لائو، تایلند، کامبوج و ویتنام طی می کند. دلتای این رودخانه محلی برای جنگ های بیشمار همچون جنگ ویتنام و هندوچین بوده است. امروزه رودخانه آرام ۲۴۱۴۰ کیلومتر مربعی مکونگ محلی برای تجارت و حمل و نقل است.

7. دانوب (Danube)

از اوایل قرن هفتم میلادی، رود دانوب محلی برای تجارت بوده است. در آن زمان سربازهای مصری تجارت پررونقی در آن داشتهاند. پیش از آن نیز رومی ها این رود را مرز میان امپراطوری خود و شهرهایی همچون وین، بوداپست و بلگراد می دانستند تا از حمله بربرها در امان باشند. این رودخانه که بستر تجارت در قرون وسطی بوده است را باید مسوول پدید آمدن دو امپراطوری بزرگ اتریش و مجارستان نیز دانست. دانوب از جنگل سیاه آلمان شروع می شود و از طریق اتریش، اسلوواکی، مجارستان، کروات، صربستان، رومانی و بلغارستان به دریای سیاه می ریزد.

8. کلمبیا (Columbia)

رودخانه کلمبیا ۱۹۳۱ کیلومتر را از راکی کانادا تا اقیانوس آرام در ارگان طی می کند. امروزه رود کلمبیا با بلندی ۴۹۷ کیلومتر، واشنگتن و ارگان را از هم جدا می کند.

9. راین (Rhine)

راین را به دلیل صخره های رویایی، قلعه های گمراه کننده، رودهای روان از کوه های سوئیس از راه آلمان غربی به سمت دریای شمال، گاهی با نام «راین قهرمان» نیز می خوانند. بخش مرکزی رود راین همیشه مورد جنگ های مختلفی بوده است و از زمان رومی ها به عنوان مرز شناخته می شود. جولیوس سزار در سال ۵۳ پیش از میلاد مسیح عرض این رودخانه را خودش طی کرده است. امروزه این رود برای مناظر طبیعی فوق العاده زیبایی که دارد به یکی از زیباترین مناطق گردشگری دنیا تبدیل شده است.

10. ارونوکو (Orinoco)

رود اورونوکو حدود ۲۰۹۲ کیلومتر طول دارد. این رود نخستین بار در سال ۱۴۹۸ میلادی توسط کریستف کلمب ثبت شد اما سرچشمه آن تا سال ۱۹۵۱ میلادی پیدا نشده بود. این رود در حال حاضر میان ونزوئلا و کلمبیا قرار دارد و دلتای رودخانه حدود دو هکتار مساحت دارد. این رودخانه محل زندگی بیش از یکهزار گونه مختلف پرندگان و انواع ماهی های بزرگ است. از جمله باید به گربه ماهی ۹۰ کیلوگرمی اشاره کرد.

11. ولگا (Volga)

بلندترین رودخانه اروپا مسیر آبی روسیه است. ولگا از قرون وسطی مرکز تجارت روی آب بوده است. بستر این رودخانه مورد تهاجم مغول ها، قزاق ها، کشاورزان یاغی و تظاهرکننده های ضد پوتین قرار گرفته است. این رود که با نام «مادر ولگا» در روسیه شهرت دارد، روسیه را به سمت شرق کشانده است.

12. رود تمز (Thames)

شواهد تاریخی نشان می دهد انسان ها از ۴۰۰ هزار سال پیش در سواحل این رودخانه عبور و مرور داشته اند. رومی ها قابل سکونت بودن این ساحل را کشف کرده بودند. شاید رود تمز خیلی طولانی و بلند نباشد اما قدرتمند و با ارزش است. در حقیقت باید گفت تمز ۳۵۴ کیلومتری تاثیر بسیار زیادی بر جهان داشته است: امپراطوری انگلستان با کشتی هایی که روی این رودخانه حرکت می کردند کشف شده است. در سال ۱۵۸۹ میلادی، «سِر والتر رالی» دنیای جدید خود را در کنار این رودخانه بنا نهاد. در دهه ۱۷۰۰ میلادی، لندن دروازه تجارت دنیا به شمار می رفت و همه کشتی ها روی رودخانه تمز رفت و آمد می کردند. امروزه تمز با ۴۴ سد، قصرهای سلطنتی متعدد، روستاهای انگلیسی متعدد، دو شهرک دانشگاهی مشهور و لندن یکی از آرام ترین رودهای جهان است.

با تشکر از سایت: مدرسه جغرافیا